راهنمای جامع درمان افسردگی( از دارو تا روان‌درمانی)

افسردگی یکی از رایج‌ترین مشکلات در جوامع امروزی است که آن را جز دسته بندی اختلالات روانی به حساب می‌آورند. هر ساله تعداد زیادی از افراد در سراسر جهان به این بیماری مبتلا می‌شوند. افسردگی یک حالت روانی بوده که با احساس ناراحتی، انزوا، افکار منفی و کاهش عملکرد در زندگی روزمره همراه می‌شود. به همین دلیل، درمان افسردگی یکی از مهمترین اقدامات برای مقابله با آن خواهد بود. این بیماری می‌تواند تاثیرات بسیار شدیدی روی زندگی فرد داشته باشد و در صورت عدم درمان مناسب، می‌تواند منجر به مشکلات جدی‌تری مانند افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های جسمی، مشکلات اجتماعی و به وجود آمدن مشکلات در روابط شخصی شود.

اهمیت درمان افسردگی می‌تواند از چند جنبه مورد بررسی قرار گیرد. این بیماری می‌تواند تاثیرات شدیدی بر روی کیفیت زندگی فرد داشته باشد. افراد مبتلا به افسردگی اغلب با احساسات نامطلوبی مانند ناراحتی، اضطراب و بی‌اشتهایی روبرو می‌شوند که می‌توانند منجر به کاهش عملکرد در کار و تحصیل، عدم احساس شادی و رضایت زندگی و همچنین، از بین بردن انگیزه و انرژی شخصی شوند. درمان افسردگی باعث بهبود این تاثیرات منفی و بهبود کیفیت زندگی فرد می‌شود.

درمان افسردگی از لحاظ سلامت جسمی نیز اهمیت دارد. افسردگی ممکن است باعث کاهش اشتها، خواب نامنظم، کاهش فعالیت جسمانی و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های جسمی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و چاقی شود. درمان افسردگی، باعث بهبود این علائم می‌شود و سلامت جسمی را بهبود می‌بخشد.

علاوه بر این‌ها، درمان افسردگی از لحاظ اجتماعی و روابط شخصی نیز اهمیت دارد. یکی از مشکلات ناشی از افسردگی، به وجود آمدن حس انزوا، کاهش ارتباطات اجتماعی و بروز مشکلات شخصی است. این بیماری می‌تواند باعث احساس تنهایی و عدم ارتباط با دیگران شود. درمان افسردگی می‌تواند فرایند بهبودی اجتماعی را بهبود بخشیده و به فرد کمک کند تا روابط خود را با دیگران اصلاح کند و احساس ارتباط و انسجام را تجربه نماید.

درمان افسردگی برای داشتن زندگی نرمال، اهمیت بسیاری دارد. با توجه به تاثیرات منفی آن بر روی کیفیت زندگی، سلامت جسمی و روابط شخصی، ارائه درمان مناسب و به موقع به افراد مبتلا به افسردگی بسیار حائز اهمیت است. درمان‌های مختلف از جمله مشاوره روانشناختی، روش‌های دارویی و در برخی موارد ترکیبی از این دو می‌تواند به فرد کمک کند تا احساس بهبودی را تجربه کند. همچنین، حمایت از افراد مبتلا به افسردگی از طریق خانواده، دوستان و جامعه نیز بسیار مهم است.

درمان افسردگی چیست؟

درمان افسردگی معمولا شامل ترکیبی از روش‌های مختلف است. البته، نوع و شدت افسردگی تأثیر زیادی بر انتخاب روش‌های درمانی دارد. برخی از مهمترین روش‌های درمان افسردگی، شامل موارد زیر می‌شوند:

• روان درمانی
• داروهای ضد افسردگی
• نورومدولاسیون
• تغییر سبک زندگی

انواع افسردگی

افسردگی دارای انواع و مدل‌های مختلفی است که در هر کدام از آن‌ها درجات مختلفی دیده می‌شوند. در ادامه به برخی از انواع افسردگی اشاره می‌کنیم.

افسردگی دو قطبی

افسردگی دوقطبی یک اختلال روانی است که با تغییرات شدید در خلق و خو و سطوح انرژی همراه است. افراد مبتلا به این اختلال، دوره‌های شیدایی (مانیا یا هایپومانیا) و دوره‌های افسردگی (دپرسیون) را تجربه کنند.

افسردگی ناامیدی

افسردگی ناشی از ناامیدی، نوع دیگری از افسردگی است که تأثیرات منفی بر روی روحیه و احساسات فرد دارد که با احساس ناامیدی، انرژی کم، افکار منفی، کاهش علاقه به فعالیت‌های روزمره، مشکلات خواب و تغییرات در سطح اشتها همراه می‌شود.

افسردگی بعد از زایمان

افسردگی پس از زایمان ممکن است چند هفته پس از زایمان به وجود آید که به علت ترکیبی از عوامل فیزیولوژیک، هورمونی، روانشناختی و اجتماعی رخ می‌دهد. تغییرات هورمونی پس از زایمان، تغییرات در سبک زندگی، کاهش خواب و استرس مرتبط با مراقبت از نوزاد و تغییر نقش و مسئولیت‌ها می‌توانند عوامل مؤثر در بروز این وضعیت باشند.

بی حوصلگی و افسردگی بعد از ترک اعتیاد

افرادی که تجربه ترک اعتیاد دارند، ممکن است با بی حوصلگی و افسردگی ناشی از ترک اعتیاد مواجه شوند که به علت ورود به زندگی جدید و حالات روحی و روانی آن است.

افسردگی در نوجوانان

این حالت به صورت یک احساس مداوم ناراحتی و بی‌انگیزگی شدید که باعث کاهش علاقه به انجام فعالیت‌های مختلف و شرکت در جوامع می‌شود، رخ می‌دهد.

افسردگی در دوران نوجوانی می‌تواند روی تفکر، احساسات و رفتارهای نوجوانان تأثیر بگذارد. این امر ممکن است باعث ایجاد مشکلات عاطفی، عملکردی و جسمی شود. در برخی از موارد، نوجوانان با مشکلات خود در مدرسه، روابط دوستانه، خانواده و هویت شخصی مواجه می‌شوند و این مشکلات می‌توانند به افسردگی نوجوانی منجر شوند.

افسردگی و بی انگیزگی

یکی از مشکلاتی در مورد حالت افسردگی وجود دارد، به وجود آمدن حس بی انگیزگی است. بروز این حس باعث عدم توانایی و انگیزه فرد برای انجام امور روزمره و شرکت در فعالیت‌های گروهی می‌شود.

افسردگی در مردان

گاهی اوقات مردان به دلایل هورمونی یا مشکلات مختلف اجتماعی، با درجات مختلفی از افسردگی مواجه می‌شوند که تاثیر مخربی بر روی عملکرد آن‌ها می‌گذارد. از علائم این افسردگی می‌توانیم به درد جسمانی، رفتارهای خشن، اقدامات بی‎پروایانه، کاهش میل جنسی و غیره اشاره کنیم.

علائم افسردگی در زنان نیز اشتراک و تفاوت هایی با علائم افسردگی در مردان دارد که بهتر است از آنها مطلع باشیم. همینطور در ادامه به شایع‌ترین انواع افسردگی زنان و دختران مانند افسردگی قبل از پریود، دوران بارداری و بعد از زایمان پرداخته‌ایم.

افسردگی در نوجوانان دختر

دختران در دوران نوجوانی با تفاوت‌های جنسیتی و عوامل مرتبط دچار تغییر رفتارهایی می‌شوند. در این دوره زمانی از زندگی، تغییرات هورمونی، تغییرات جسمی، فشار همتاها، نگرانی‌های اجتماعی و فرهنگی، نقش جنسیتی و انتظارات جامعه می‌توانند به وجود افسردگی در نوجوانان دختر منجر شوند.

نوجوانان دختر ممکن است در این دوره از زندگی خود با مشکلاتی مانند عدم اعتماد به نفس، نگرانی ها، مشکلات روابطی و انتقال از مرحله کودکی به بلوغ مواجه شوند. این مشکلات باعث ایجاد احساس ناراحتی، بی‌انگیزگی، خستگی، عدم تمرکز و افزایش اضطراب در نوجوانان دختر می‌شوند.

افسردگی قبل از پریود

دختران در دوران قاعدگی به دلیل تغییرات هورمونی و همچنین بروز دردهای موضعی مختلف، دچار ناراحتی‌های عصبی مختلفی می‌شوند که افسردگی یکی از آن‌ها است. این افسردگی معمولا حالت موقت دارد و بعد از طی کردن این دوران برطرف می‌شود.

افسردگی احساس پوچی

احساس پوچی به معنای از دست دادن علاقه و انگیزه به جنبه‌های مختلف زندگی مانند انجام فعالیت‌های روزانه، تعامل با دیگران، حفظ شغل و روابط، و لذت بردن از زندگی است.

این احساس می‌تواند بر توانایی فرد در انجام وظایف روزمره تأثیر بگذارد و باعث کاهش عملکرد در مدرسه، کار یا روابط شخصی شود. همچنین، احساس پوچی می‌تواند احساس عدم رضایت و راضی بودن از زندگی را به همراه داشته باشد.

افسردگی بارداری

بارداری یک دوره مهم و پرفشار در زندگی زنان است. تغییرات شیمیایی و هورمونی که در این دوره رخ می‌دهند، می‌توانند به تغییرات در خلق و خو و وضعیت روحی زنان منجر شوند. تغییرات هورمونی در طول بارداری، تأثیر زیادی بر عواطف و روحیه زنان دارند.

افسردگی بارداری یکی از مشکلات رایج در این دوره است. تخمدان‌ها و جفت در دوران بارداری هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون تولید می‌کنند که تأثیر زیادی بر عملکرد مغز دارند. این تغییرات هورمونی می‌توانند تأثیرات روانشناختی و عاطفی را در زنان ایجاد کنند و احساساتی مانند اضطراب و استرس را تشدید نمایند.

افسردگی بارداری تنها به دوران بارداری محدود نمی‌شود و بسیاری از خانم‌ها پس از اتمام بارداری، علائم افسردگی بعد از زایمان را دارند، که آگاهی از

.این علائم، و همراهی و درک شرایط آنها می‌تواند گذر از فاز افسردگی و بهبود حال روحی را برایشان آسانتر کند

‌

افسردگی پنهان

افسردگی پنهان یا افسردگی آتیپیکال به یک نوع از اختلال افسردگی اطلاق می‌شود که علائم غیرمعمول و متفاوتی نسبت به افسردگی معمولی دارد. در افسردگی پنهان، علائم افسردگی اصلی مانند احساس ناراحتی، کمبود انرژی، عدم تمرکز و کاهش علاقه به فعالیت‌های روزمره وجود دارند؛ اما علائم جسمی و روانشناختی متفاوتی نیز به طور همزمان مشاهده می‌شوند.

افسردگی فصلی

افسردگی پاییزی یکی از اصلی‌ترین موارد افسردگی فصلی است که با ریزش برگ درختان و شروع پاییز همراه می‌شود. علت این نوع از افسردگی می‌تواند حس و حال پاییز و هوای آن باشد که تداعی کننده روزهای خوش از دست رفته یا هر موضوع دیگری باشد.

افسردگی مزمن

افسردگی مزمن یک اختلال روانی است که با علائم افسردگی شدید و طولانی مدت مشخص می‌شود. این نوع افسردگی معمولاً برای دوره‌های طولانی‌تر از شش ماه ادامه دارد و در صورت عدم درمان مناسب، سال‌ها ادامه می‌یابد.

علائم افسردگی مزمن عبارتند از:

• احساس افسردگی و ناراحتی مداوم
• کاهش انرژی و خستگی
• افزایش یا کاهش اشتها
• بی‌خوابی یا خواب زیاد
• کاهش تمرکز و تمایل به فراموشی
• افکار منفی و بی‌امیدی
• احساس عدم ارزشیابی خود و خودکشی
• کاهش علاقه به فعالیت‌های روزمره
• اختلال در روابط اجتماعی و انزوا

علت افسردگی مزمن به عوامل مختلفی برمی‌گردد؛ از جمله این عوامل می‌توانیم به عوامل ژنتیکی، شیمیایی، اجتماعی و روانشناختی اشاره کنیم. عوامل استرس زا، سابقه خانوادگی، مشکلات شخصیتی و رویدادهای ناراحت کننده نیز می‌توانند در این مورد نقش داشته باشند.

افسردگی خفیف

افسردگی خفیف، شکلی از افسردگی است که علائم آن با شدت کمتر بوده و بر روی روزمره فرد تاثیر زیادی ندارند. این نوع افسردگی برای مدت کوتاهی ادامه دارد یا به صورت مزمن پیش می‌آید. در هر صورت، علائم آن کمتر از افسردگی معمولی یا افسردگی شدید هستند. برخی از علائم افسردگی خفیف شامل اختلالات خواب یا بی اشتهایی هستند.

راه های درمان افسردگی

درمان افسردگی معمولا به شدت و نوع افسردگی، واکنش فرد به درمان و عوامل دیگر بستگی دارد. برخی از روش‌های معمول برای درمان افسردگی، شامل موارد زیر می‌شوند:

• راهبردهای روانشناختی
• درمان دارویی
• فعالیت بدنی منظم
• مراقبت از خود
• حمایت اجتماعی

درمان افسردگی با دارو

درمان افسردگی با دارو مستلزم تجویز پزشک است. داروی ضد افسردگی می‌تواند عوارض بیماری را بهبود ‌بخشد و علائم آن را کاهش ‌دهد. برخی از دسته‌های دارویی شایع برای درمان افسردگی عبارتند از:

• مهارکننده‌های بازجذب سروتونین
• مهارکننده‌های بازجذب نوراپی‌نفرین
• مهارکننده‌های بازجذب دوپامین و سروتونین
• مهارکننده‌های بازجذب نوراپی‌نفرین و دوپامین
• آنتاگونیست‌های گیرنده‌های آلفا-2 آدرنرژیک

روان درمانی افسردگی

روان درمانی افسردگی یک روش درمانی است که برای کاهش علائم افسردگی استفاده می‌شود. این روش به صورت شناختی-رفتاری عمل می‌کند و بر اساس ایده‌هایی از روانشناسی بنا شده است.

هدف اصلی روان درمانی افسردگی، کمک به افراد افسرده برای تغییر الگوهای منفی اندیشیدن و رفتارهای ناسالم است. این روش تأکید دارد که افکار منفی و الگوهای رفتاری ناسالم می‌توانند افسردگی را تشدید کنند و تغییر دادن این الگوها می‌تواند به بهبود حالت افسردگی کمک کند.

در جلسات روان درمانی افسردگی، روانشناس با بیمار همکاری می‌کند تا الگوهای منفی ناسالمی که به افسردگی منجر می‌شوند را شناسایی کنند. سپس، روش‌ها و تکنیک‌هایی مانند تغییر اندیشه، تغییر رفتار و مدیریت استرس به کار گرفته می‌شوند تا فرد بتواند با الگوهای جدیدی از رفتار مواجه شود و علائم افسردگی را کاهش دهد.

درمان جدید افسردگی

در سال‌های اخیر، پژوهش‌ها در زمینه درمان افسردگی رشد قابل توجهی داشته‌اند و رویکردهای جدیدی برای مداخله در این مورد توسعه یافته‌اند. یکی از درمان‌های جدید در افسردگی، درمان با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته مانند واقعیت مجازی، هوش مصنوعی و سنسورها است که می‌توانند در فرآیند درمان افسردگی مؤثر باشند. برای مثال، درمان با استفاده از واقعیت مجازی می‌تواند به بیماران کمک کند تا در محیطی مجازی از مواجهه با موقعیت‌های مضطرب که احساسات منفی را به وجود می‌آورند، تمرین کنند. این روش می‌تواند به بهبود اضطراب و افسردگی بیماران منجر شود.

هوش مصنوعی نیز می‌تواند در تشخیص و درمان افسردگی مورد استفاده قرار گیرد. با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، می‌توان الگوهای رفتاری و ذهنی فرد را تحلیل کرده و درمان‌های مناسب و بهینه‌تری را تعیین کرد.

درمان افسردگی با نوروفیدبک

درمان افسردگی با نوروفیدبک یک روش غیردارویی است که به منظور کاهش علائم افسردگی و بهبود وضعیت روانشناختی فرد استفاده می‌شود. نوروفیدبک یک تکنیک بیوفیدبک است که با استفاده از سنسورها و دستگاه‌های الکتروانسفالوگرافی (EEG) به فرد کمک می‌کند تا فیدبک‌های الکتریکی فعالیت مغزی خود را ببیند و آنها را کنترل کند.

درمان افسردگی با لوروفیدبک

لوروفیدبک (Lorofeedback) یک تکنیک درمانی است که برای کمک به مدیریت افسردگی استفاده می شود. این تکنیک بر اساس باوری است که افسردگی ممکن است به دلیل عدم توازن در سطح موج‌های الکتریکی مغز باشد. لوروفیدبک به شما اجازه می‌دهد تا مستقیماً به فعالیت مغزی خود دسترسی پیدا کنید و آن را کنترل کنید.

آیا افسردگی همیشه باز می گردد؟

برخی از متخصصان سلامت روان بهبودی از تمام یا بیشتر علائم افسردگی را با عنوان «فروکش کردن» توصیف می کنند. همچنین این اصطلاح را می توانید در «راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)» بیابید. سایر متخصصان با گزینش این اصطلاح مخالف اند، چرا که نشان می دهد افسردگی در نهایت باز خواهد گشت. در واقع، افسردگی خطر عود بالایی دارد – اما این عود کردن برای همه اتفاق نمی افتد.
طبق تحقیقاتی که در سال 2018 انجام شد، در میان نمونه های غیر بالینی، حدود یک سوم افراد مبتلا به افسردگی، این بیماری را در بیش از یک دوره تجربه می کنند. طبق تحقیقات قدیمی تر از سال 2007 حداقل نیمی از افراد مبتلا به افسردگی بیش از یک دوره از بیماری را تجربه خواهند کرد.
به طور خلاصه: افسردگی در بسیاری از افراد دوباره باز می گردد، اما یکبار تجربه کردن آن، به معنای عود کردن دوباره ان نیست. درمان های خود مراقبتی و تکنیک های مقابله ای ممکن است به کاهش احتمال عود کمک کنند. اما شاید، این استراتژی‌ها بتوانند مدیریت علائم عود کننده را آسان‌ تر سازند.

برای سنجش میزان افسردگی خویش، تست افسردگی بک را امتحان کنید.

برای درمان افسردگی به روانشناس مراجعه کنیم یا روانپزشک

به منظور درمان افسردگی، می‌توان به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کرد. انتخاب بین این دو به وضعیت فرد و درجات افسردگی بستگی دارد. روانشناس بیشتر در زمینه مشاوره فعالیت می‌کند؛ اما روانپزشک به اختلالات روانی و بررسی آن‌ها تاکید می‌کند.

درمان افسردگی چقدر طول میکشد

طول درمان افسردگی به وضعیت جسمی و روحی فرد و میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. در هر صورت، با انجام روش‌های درمانی و سبک زندگی سالم، می‌توان درمان آن را سریع‌تر کرد.

اگر افسردگی را درمان نکنیم چه میشود

عدم درمان افسردگی می‌تواند با تشدید آن و ورود به فازهای شدید و بحرانی همراه باشد که تمام جنبه‌های زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

بهترین مرکز برای درمان افسردگی

برای انجام تست‌های روانشناختی، بررسی وضعیت افسردگی و همچنین در پیش گرفتن روش‌های درمانی مناسب و اصولی، می‌توانید به سایت نوین مشاوره مراجعه کنید.