برای همه ما پیش آمده که روزهایی از فرط غم و اندوه گریه کنیم و حال خوشی نداشته باشیم و حتی نتوانیم چیزی بخوریم و کاری انجام دهیم. از این رو خیلی از افراد فکر می کنند با این حس چند روزه دچار افسردگی شده‌اند اما به راستی این افسردگی است؟ یا بهتر است بگوییم با احساس غم و اندوه چند روزه دچار افسردگی شده‌ایم؟ در پاسخ به سوالتان باید بگوییم بستگی به نوع افسردگی دارد. به همین علت تلاش کرده‌ایم در این مقاله به انواع افسردگی بپردازیم تا با داشتن اطلاعات کافی از انواع این اختلال رایج بتوانیم با پیدا کردن نشانه‌هایی از آن سریعا به یک متخصص مراجعه کنیم و افسردگی را از بین ببریم.
افسردگی چیست؟
گرچه تعریف افسردگی، بسیار پیچیده و سخت است و حتی منابع معتبر نیز در تعریف افسردگی تجدید نظر کرده‌اند، اما می‌توان چند ویژگی مشترک را در انواع افسردگی نام برد.
ویژگی مشترک همه انواع افسردگی این است که فرد افسرده از نظر خلق، وضعیت غمگینی، احساس تهی بودن یا زودرنجی را تجربه می‌کند.
علاوه‌بر ویژگی‌های خلقی، فرد افسرده تغییرات منفی در توانایی‌های ذهنی و جسمی نیز در خود احساس می‌کند. این تغییرات ذهنی و جسمی بر عملکرد روزانه فرد تاثیر منفی می‌گذارد.
در بالا موارد مشترک در انواع افسردگی را بیان کردیم، اما قطعا افسردگی‌ها با هم اختلافاتی دارند که آنها را به انواع مختلف دسته‌بندی کرده‌ایم. تفاوت انواع افسردگی در زمان به وجود آمدن، طول مدت افسردگی و ریشه‌های به وجود آمدن افسردگی است.
انواع افسردگی و نشانه‌های آنها
1.افسردگی اساسی (Major Depressive Disorder)
یکی از شایع‌ترین انواع افسردگی، اختلال افسردگی اساسی است که به اختصار به آن MDD نیز گفته می‌شود. به اختلال افسردگی اساسی، افسردگی ماژور یا افسردگی بالینی نیز گفته می‌شود.
افسردگی ماژور بر احساس، تفکر و رفتار فرد تاثیر می‌گذارد و همین موضوع ممکن است فعالیت‌های روزمره فرد را مختل کند. تا جایی که ممکن است آنقدر در باورهای بیمار تفاوت ایجاد شود که اساسا زندگی را بی‌ارزش بداند.
رایج‌ترین علائم افسردگی اساسی:
- احساس شدید غم، ناامیدی
- لذت نبردن از انجام بسیاری از کارها
- نداشتن انرژی کافی برای انجام کوچک‌ترین کارها
- فرد بسیار تحریک پذیر است، به این معنی که بر سر مسائل کوچک نیز واکنش شدید نشان می‌دهد.
- فرد به راحتی نمی‌تواند روی موضوعات مختلف تمرکز کند.
- تغییر در عادت‌های خواب و تغذیه مانند کم اشتهایی
- احساس گناه کردن از کارهایی که انجام می‌دهند.
- به فکر خودکشی و مردن افتادن
اگر فردی این علائم را برای بیش از دو هفته تجربه کند، اغلب به MDD یا همان اختلال افسردگی اساسی تشخیص داده می‌شود.
2. اختلال افسردگی مداوم (Persistent Depressive disorder)
یکی دیگر از انواع افسردگی، اختلال افسردگی مداوم است که به اختصار به آن PDD نیز گفته می‌شود. نام دیگر افسردگی مداوم دیس تایمیا است.
فردی که به این نوع از افسردگی دچار می‌شود در دوره‌ای بلند مدت، افت خلقی دارد. ممکن است این دوره بیشتر از یک سال هم باشد. شدت علائم در این نوع از اختلال بسیار کمتر از افسردگی اساسی است اما ماندگاری این علائم برای مدت طولانی کیفیت زندگی فرد را به شدت کاهش می‌دهد.
در این نوع از افسردگی صحبت درمانی بیشتر از دارو درمانی و سایر روش‌های درمانی جواب می‌دهد و نتایج بهتری داشته است.
در ادامه برخی از مهم‌ترین علائم این نوع از افسردگی را برایتان مطرح کرده ایم تا اطلاعاتی هم از این نوع افسردگی داشته باشید.
مهم‌ترین علائم افسردگی دیستایمیا عبارت است از:
- احساس غم در بازه های زمانی متفاوت
- مشکل در تمرکز کردن حین خواندن مطلبی
- خستگی بیش از حد بدون انجام هیچ کاری
- تغییر عادات خواب و اشتها
3. اختلال دو قطبی (Bipolar)
اختلال دو قطبی یک اختلال روانی و یکی از انواع اختلالات خلقی است که در گذشته به آن شیدایی _ افسردگی می‌گفتند.
فردی که به این اختلال دچار است در دوره‌های زمانی دچار شیدایی و در فرازهای احساسی (مانیا و هایپومانیا) و در دوره‌هایی نیز دچار افسردگی و پایین بودن خلق (دپرسیون) را تجربه می‌کند.
ما به صورت ویژه درباره افسردگی زنان صحبت کرده‌ایم اما در ادامه دو مورد از افسردگی مربوط به زنان را به صورت مختصر بیان می‌کنیم. برای مطالعه بیشتر درباره افسردگی در زنان می‌توانید به مقاله افسردگی در زنان مراجعه کنید.
4. افسردگی پس از زایمان (Postpartum Depression Disorder)
بسیاری از خانم‌ها پس از زایمان به دلیل تغییر در هورمون‌هایشان احساس غم و ناراحتی می‌کنند اما در بعضی از خانم‌ها آنقدر این حس‌ها زیاد است که در نهایت منجر به افسردگی پس از زایمان(Postpartum Depression) می‌شود.
این نوع از افسردگی چند هفته پس از زایمان بروز پیدا می‌کند و به راحتی می‌توان آن را تشخیص داد.
برخی از علائم افسردگی پس از زایمان عبارت است از:
- احساس شدید غم و اضطراب مداوم
- احساس خستگی زیاد و بش از حد
- احساس تنهایی درحالی که تنها تنیستند
- ناامید نسبت به ادامه ی زندگی
- ترس از آسیب رساندن به کودک
- احساس شکست در برقراری ارتباط با کودک
این نوع از افسردگی به درمان و مراقبت‌های فوری نیاز دارد، از این رو حتما باید به یک متخصص مراجعه کنید.
5. افسردگی پیش از قاعدگی (Premenstrual dysphoric disorder)
اختلال پیش از قاعدگی که به اختصار به آن PMMD گفته می‌شود. این اختلال ممکن از است از حدود دو هفته پیش از قاعدگی رخ دهد و گاهی به آنPMS شدید هم گفته می‌شود.
PMMD در مرحله لوتئال چرخه‌ی قاعدگی رخ می‌دهد، یعنی زمانی بین تخمک گذاری و شروع قاعدگی.
علائم PMDD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی مفرط
- احساس غمگینی، نا امیدی یا خود انتقادی
- احساس شدید استرس یا اضطراب
- نوسانات خلقی
- تحریک پذیری
- ناتوانی در تمرکز
- میل به پرخوری
6.اختلال افسردگی فصلی(Seasonal affective disorder)
اختلال عاطفی فصلی که به اختصار به آن SAD نیز گفته می‌شود. فرد دارای این اختلال، در اکثر اوقات سال از شرایط روانی نرمالی برخوردار است و در فصل‌های خاصی دچار علائم افسردگی می‌شود.
به نظر می‌رسد که SAD به دلیل اختلال در ریتم شبانه روزی طبیعی بدن ایجاد می‌شود. نوری که از طریق چشم وارد بدن می‌شود بر این ریتم تاثیر می‌گذارد و هرگونه تغییر در این ریتم ممکن است عوارض ناشی از افسردگی را به وجود آورد.
7. بررسی افسردگی آتیپیک (Atypical Depression)
این نوع افسردگی که یکی از انواع افسردگی است به معنی غیر معمول است.
از مهم‌ترین تفاوت‌های افسردگی آتپیک با دیگر انواع افسردگی این است که فرد بیمار ممکن است گاهی نسبت به مسائل شاد زندگی خود، واکنش شادی نشان دهد و این موضوع ممکن است در تشخیص افسردگی در فرد ما را دچار اشتباه کند.
از دیگر علائم افسردگی آتیپیک که یکی از انواع افسردگی است می‌توانیم به احساس سنگینی در دست‌ها و پا‌ها، احساس فلجی، افت واکنش‌های خلقی و … اشاره کنیم. اگر می‌خواهید بدانید که اطرافیانتان به این نوع از انواع افسردگی دچار شده‌اند یا نه باید ببینید که خواب بیش از حد و پرخوری می‌کند یا خیر.
زیرا این رو علائم از علائم هشدار دهنده این نوع از انواع افسردگی می باشد. فردی که به این نوع از افسردگی مبتلا می شود حتی ممکن است افزایش وزن پیدا کند یا در رابطه اش با سایر افراد به مشکل بخورد چون تحریک پذیر شده است. همچنین متخصصان برای درمان این نوع از انواع افسردگی بیان کرده اند که روش صحبت درمانی بیشتر از دارو درمانی جواب می‌دهد.
8.افسردگی سایکوتیک (Psychotic depression)
یکی دیگر از انواع افسردگی که افراد زیادی به آن مبتلا شده‌اند افسردگی سایکوتیک است. به این نوع از انواع افسردگی روان پریشی هم می‌گویند چون فرد ارتباطش را با واقعیت از دست می‌دهد.
فردی که به این نوع از انواع افسردگی دچار می‌شود افکارهای درهم، باورهای نادرست و توهم مغزش را در بر می‌گیرد. از طرفی باید به این نکته هم توجه کنید که روان پریشی ارتباطی با افسردگی ندارد.
اما تحقیق های محققان نشان داده که اپیزود های آن بسیار شدید است و ممکن است علائم روان پریشی هم در فرد ظاهر شود. حتی این تحقیقات نشان داده افرادی که به افسردگی سایکوتیک دچار شده اند حالت بهت و ناپاسخ گویی هم پیدا کرده اند که در اصطلاح پزشکی به آن حالت کاتاتونیک می گویند. این افراد برای مدت های طولانی در یک جا می نشینند و با کسی حرف نمی زنند. این نوع افراد برای درمان باید از درمان های دارویی و ضد روان پریشی استفاده کنند.
می‌توانید با یک کلیک و با انجام تست افسردگی بک، از میزان افسردگی خود مطلع شوید:
9. افسردگی موقعیتی یکی از انواع افسردگی
یکی دیگر از شایع‌ترین انواع افسردگی اختلال سازگاری یا افسردگی موقعیتی است. در اصل بسیاری از افراد تا به امروز شاید دچار این نوع از انواع افسردگی شده باشند که بیشتر در اثر وقوع حادثه ای استرس زا مانند سیل، زلزله، از دست دادن عزیز، طلاق گرفتن، شکست عشقی و … بروز پیدا می کند.
حتی می‌توان گفت این نوع از انواع افسردگی از افسردگی ماژور هم شایع‌تر است اما کمتر و در شرایط حاد نیاز به دارو درمانی دارد.
اما این بدان معنی نیست که از این نوع افسردگی به سادگی بگذرید و به آن اهمیت ندهید زیرا اگر آن را پشت گوش بیندازید به درجات حاد می رسد.
علائم بارز این نوع افسردگی عبارت هستند از احساس غم و نگرانی زیاد که اگر ادامه داشته باشند می‌توانند به علائم هشداردهنده‌‌ی افسردگی ماژور تبدیل شوند.
جمع بندی نهایی
در جمع بندی نهایی این مطلب سعی کردیم شما را حد الامکان با انواع افسردگی و بهترین روش درمانی آشنا کنیم تا از شر این اختلال خلاص شوید. در سخن اخر این مطلب امیدوار هستیم مطلب فوق برایتان مفید بوده باشد و نهایت بهره را برده باشید.
انواع افسردگی شامل چه مواردی می‌شود؟
افسردگی اساسی
افسردگی مداوم
اختلال دو قطبی
اختلال پس از زایمان
اختلال پیش از قاعدگی
افسردگی فصلی
افسردگی آتیپیک
افسردگی سایکوتیک
افسردگی موقعیتی
کدام نوع از افسردگی را می‌توان به عنوان خطرناک‌ترین نوع افسردگی نام برد؟
به نظر می‌رسد خطرنا‌ترین نوع افسردگی افسردگی سایکوتیک است که در آن فرد رابطه خود را با واقعیت از دست داده و دچار توهم و هذیان می‌شود.
آیا انواع افسردگی ممکن است در سنین مختلف روی دهند؟
افسردگی ممکن است در کودکان ،نوجوانان،جوانان و میان سالان رخ دهدکه ما در نوین مشاوره درباره هر کدام از این سنین و نشانه‌های افسردگی در آن صحبت کرده‌ایم.
