تست استعدادیابی شغلی

زمان مطالعه : 8 دقیقه

تست استعدادیابی شغلی

تا حالا شده ندانید دقیقاً به چه کاری علاقه دارید؟ یا حس کنید کاری که الآن انجام می‌دهید، آن چیزی نیست که برایش ساخته شده‌اید؟ شاید بارها از خودتان پرسیده باشید: «اصلاً در چه کاری خوبم؟» یا «کجا می‌توانم موفق‌تر باشم؟»اینجاست که تست‌های استعدادیابی وارد می‌شوند. این تست‌ها کمک می‌کنند بهتر خودتان را بشناسید، از مهارت‌ها و توانمندی‌هایتان گرفته تا علایق و ویژگی‌های شخصیتی‌تان. با این شناخت، می‌توانید راحت‌تر تصمیم بگیرید که چه شغلی یا مسیری بیشتر به شما می‌آید. فرقی نمی‌کند اول راه هستید یا سال‌هاست سرِ کاری که دوستش ندارید؛ تست‌های استعدادیابی در هر مرحله می‌توانند به شما کمک کنند.                                                                                                                                                                   در این وبلاگ از کلینیک نوین مشاوره، قصد داریم دقیق‌تر درباره‌ی این تست‌ها، کاربردهایشان و این‌که چگونه می‌توانند به شما جهت دهند صحبت کنیم.

تست استعدادیابی شغلی چیست؟

ممکن است اسم «تست استعدادیابی شغلی» کمی رسمی به نظر بیاید، ولی تست استعدادیابی شغلی یک ابزار ساده است برای این‌که خودمان را بهتر بشناسیم. این‌که بفهمیم چه توانایی‌هایی داریم، به چه چیزی علاقه‌مند هستیم، یا چه محیط کاری‌ای با روحیه‌مان جور درمی‌آید. فرقی نمی‌کند هنوز اول راه هستید یا مدت‌هاست در مسیر کاری هستید و دلتان یک تغییر درست‌ودرمان می‌خواهد، این تست‌ها می‌توانند یک چراغ روشن باشند که بدانید کجا ایستاده‌اید و کجا می‌خواهید بروید. در واقع، این آزمون‌ها به شما نشان می‌دهند در چه مسیرهایی ممکن است بهتر بدرخشید. شاید حتی کمک کنند بفهمید در چه محیط کاری بیشتر احساس رضایت یا پیشرفت دارید. نکته‌ی جالب این است که بسیاری از شرکت‌ها و کارفرماها هم از همین تست‌ها برای استخدام استفاده می‌کنند. چون برایشان مهم است بدانند آن کسی که قرار است وارد تیمشان شود، از پس آن شغل برمی‌آید یا نه، و این‌که اساساً یادگیری مهارت‌های جدید برای او آسان است یا دشوار.

انواع تست‌های استعدادیابی شغلی

حالا که صحبت از تست‌های استعدادیابی شده، بد نیست بدانیم که این تست‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام یک بُعد خاص از وجود ما را بررسی می‌کنند. برخی از آن‌ها روی مهارت‌هایمان تمرکز دارند، بعضی‌ها شخصیت‌مان را می‌سنجند، بعضی‌ها دنبال علایق‌مان می‌گردند و بعضی‌ها هم سراغ ارزش‌های‌مان می‌روند. واقعیت این است که معمولاً یک تست نمی‌تواند همه‌ی ابعاد ما را کامل نشان دهد. برای همین، بهتر است چند مدل مختلف از این تست‌ها را انجام دهیم تا یک تصویر کامل‌تر از خودمان و این‌که چه شغلی به ما می‌آید، به‌دست بیاوریم. در ادامه، در مورد انواع تست‌های استعدادیابی بیشتر صحبت می‌کنیم:

• مهارت‌ها

این تست‌ها مشخص می‌کنند شما چه مهارت‌هایی دارید. مثلاً اگر نویسنده هستید، ممکن است تست‌هایی طراحی شده باشد که سبک نوشتن، دقت شما در نگارش، یا حتی تسلط‌تان بر دستور زبان را بسنجند. کارفرمایان معمولاً از این تست‌ها استفاده می‌کنند تا بررسی کنند آیا فردی که قرار است استخدام شود، مهارت‌های لازم برای انجام آن کار را دارد یا خیر. همان‌طور که کارولین بروس، کارشناس منابع انسانی، می‌گوید: «در مسیر شغلی خود انعطاف‌پذیر باشید و کاری را انتخاب کنید که با استعدادها و توانایی‌های طبیعی‌تان هماهنگ باشد.»

• آزمون‌های شخصیت

آزمون‌های شخصیت خیلی معروف هستند. شخصیت ما اطلاعات مهمی نشان می‌دهد: این‌که چطور تصمیم می‌گیریم، چقدر فشار را تحمل می‌کنیم، یا با بقیه چطور ارتباط برقرار می‌کنیم. تست‌های شخصیت کمک می‌کنند بفهمیم در چه محیط کاری راحت‌تر هستیم، یا چه نوع کار تیمی‌ای برای ما بهتر جواب می‌دهد.

• علایق

تا حالا کاری را فقط به‌خاطر وظیفه یا ضرورت انجام داده‌اید، در حالی‌که در ته دل‌تان می‌دانید علاقه‌ای به آن ندارید؟ این تست‌ها این‌جا خیلی به کارتان می‌آیند. این تست‌ها دنبال چیزهایی می‌گردند که از ته دل به آن‌ها علاقه دارید. مثلاً اگر عاشق حیوانات هستید، ممکن است شغلی مثل دامپزشکی برایتان مناسب باشد. این تست‌ها کمک می‌کنند شغلی را پیدا کنید که واقعاً از آن لذت ببرید.

• ارزش‌ها

شاید کمتر به آن فکر کرده باشید، ولی ارزش‌های شخصی‌تان خیلی مهم هستند. مثلاً اگر برایتان مهم است کاری کنید که تأثیر مثبتی روی جامعه بگذارد، یا برایتان مهم است استقلال کاری داشته باشید، تست‌هایی که ارزش‌هایتان را بررسی می‌کنند می‌توانند به شما نشان بدهند کدام شغل با باورتان جور درمی‌آید. چون وقتی آدم با ارزش‌هایش هماهنگ کار می‌کند، معمولاً رضایت بیشتری دارد و دیرتر دلسرد می‌شود.

۴ تست معروف برای استعدادیابی شغلی

در ادامه، چهار تست پرکاربرد و شناخته‌شده را معرفی می‌کنیم که هر یک از زاویه‌ای متفاوت به شناخت شخصیت و مسیر شغلی کمک می‌کنند. مهم نیست که در آغاز مسیر کاری هستید یا به دنبال تغییر جدی؛ این ابزارها می‌توانند نقطه‌ی شروع خوبی برای تصمیم‌گیری‌های آینده‌ی شما باشند.

1. تست تیپ شخصیتی مایرز-بریگز    MBTI یکی از معروف‌ترین تست‌های شخصیت‌شناسی در جهان است که بر پایه نظریه‌ی کارل یونگ ساخته شده است. این تست افراد را بر اساس چهار ویژگی مختلف به ۱۶ تیپ شخصیتی تقسیم می‌کند.

کاربرد در استعدادیابی شغلی: با MBTI می‌توانید بفهمید چه نوع شغل، محیط کاری یا سبک ارتباطی بیشتر با شخصیت شما سازگار است. این تست به شما کمک می‌کند انتخاب‌های شغلی بهتری داشته باشید.

2. NEO – تست پنج عاملی شخصیت (Big Five) تست نئو یکی از دقیق‌ترین آزمون‌های روان‌شناسی برای بررسی شخصیت است و پنج ویژگی اصلی را ارزیابی می‌کند: روان‌رنجوری، برون‌گرایی، انعطاف‌پذیری، توافق‌پذیری و مسئولیت‌پذیری. کاربرد در استعدادیابی شغلی: شناسایی عمیق ویژگی‌های شخصیتی که می‌تواند تعیین کند فرد در چه محیط کاری موفق‌تر یا رضایت‌مندتر خواهد بود.
3. Holland – تست رغبت‌سنجی شغلی هالند این تست بر اساس نظریه‌ی جان هالند طراحی شده و افراد را به ۶ تیپ شغلی تقسیم می‌کند: واقع‌گرا، جست‌وجوگر، هنری، اجتماعی، متهور و قراردادی. کاربرد در استعدادیابی شغلی: بررسی علاقه‌مندی‌های فرد و تطبیق آن با مشاغل مناسب. این تست در ایران به‌ویژه در هدایت تحصیلی مدارس بسیار کاربرد دارد.
4. SC – تست سبک رفتاری دیسک تست DISC افراد را بر اساس چهار سبک رفتاری دسته‌بندی می‌کند: تسلط (Dominance)، تأثیرگذاری (Influence)، ثبات (Steadiness) و تطابق‌پذیری (Compliance). کاربرد در استعدادیابی شغلی: کمک به شناخت نحوه‌ی رفتار فرد در محیط کار، عملکرد در تیم و واکنش در موقعیت‌های مختلف شغلی.

چه زمانی ممکن است تست‌های استعدادیابی انجام شوند؟

در برخی مدارس، از همان سال‌های اول تحصیل، دانش‌آموزان در تست‌های استعدادیابی شرکت می‌کنند. این آزمون‌ها معمولاً همراه با تست‌های هوش یا ارزیابی‌های درسی برگزار می‌شوند تا مشخص شود چه کسانی برای برنامه‌های خاص، مانند مدارس تیزهوشان یا مسیرهای آموزشی ویژه، مناسب هستند.

• راهنمایی تحصیلی: تست‌های استعدادیابی محدود به مدرسه نیستند. در دنیای کار و تحصیل نیز کاربرد دارند. برای مثال، اگر دانش‌آموزی در آزمون‌هایی که مهارت‌هایی مانند سرعت، دقت یا حل مسئله را می‌سنجند، نمره بالایی بگیرد، مشاوران ممکن است او را به سمت رشته‌هایی مانند علوم کامپیوتر، مالی یا مهندسی هدایت کنند. همچنین، نمره‌ی خوب در تست‌های استدلال مکانیکی می‌تواند نشان‌دهنده آمادگی فرد برای رشته‌هایی مثل طراحی صنعتی یا مهندسی باشد.
• تصمیم‌گیری در مورد جذب نیرو: برخی شرکت‌ها برای استخدام افراد از تست‌های استعدادیابی استفاده می‌کنند. این آزمون‌ها، که گاهی با عنوان تست‌های ارزیابی شغلی نیز شناخته می‌شوند، به تیم منابع انسانی کمک می‌کنند تا بهتر بفهمند هر متقاضی چه توانایی‌هایی دارد و آیا برای موقعیت مورد نظر مناسب است یا خیر. حتی در داخل سازمان‌ها نیز ممکن است از این تست‌ها برای تصمیم‌گیری درباره ارتقای شغلی یا تغییر جایگاه کارکنان استفاده شود. یکی از انواع رایج این آزمون‌ها، تست قضاوت موقعیتی است که بررسی می‌کند فرد در شرایط مختلف کاری چه واکنشی نشان می‌دهد؛ مثلاً هنگام مواجهه با مشتری ناراضی یا کار در تیم پرتنش. این تست‌ها می‌توانند سبک ارتباطی، مهارت حل مسئله و توانایی کار تیمی افراد را نیز روشن‌تر کنند. برخی تست‌های قضاوت موقعیتی به‌طور خاص برای مشاغل خدمات مشتری طراحی شده‌اند و ویژگی‌هایی مثل همدلی، صبوری و دیپلماسی را ارزیابی می‌کنند. این ویژگی‌ها در مشاغلی مانند فروش یا پشتیبانی اهمیت بالایی دارند و حتی در شناسایی پتانسیل فرد برای رشد آینده نیز مؤثرند.

مزایای انجام تست استعدادیابی شغلی

وبسایت ICON به این نکته اشاره می‌کند که اگر به دنبال شناخت بهتر توانایی‌ها و علایق خود و یافتن مسیر درست برای پیشرفت شغلی‌تان هستید، انجام تست استعدادیابی می‌تواند کمک بزرگی باشد. این تست‌ها چند مزیت مهم دارند که می‌توانند مسیر شما را روشن‌تر کنند:

• خودآگاهی بیشتر: این تست‌ها به شما کمک می‌کنند نقاط قوت و ضعف، علایق و ارزش‌های خود را بهتر بشناسید و در دنیای کار موقعیت‌تان را بهتر درک کنید.
• کشف مسیرهای شغلی جدید: ممکن است این تست‌ها به شما پیشنهادهایی دهند که قبلاً به آن‌ها فکر نکرده بودید و راه‌های تازه‌ای را پیش روی‌تان بگذارند.
• تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر: با اطلاعاتی که از تست به دست می‌آورید، راحت‌تر و با اطمینان بیشتری می‌توانید درباره شغل آینده تصمیم بگیرید و احتمال انتخاب اشتباه کاهش می‌یابد.
• افزایش رضایت شغلی: زمانی که شغلی را پیدا کنید که واقعاً با توانایی‌ها و علایق‌تان هماهنگ باشد، احساس رضایت و موفقیت در کار افزایش می‌یابد.
• رشد و توسعه فردی: فرآیند شناخت خود که در طول تست رخ می‌دهد، کمک می‌کند بهتر خود را بشناسید و دید روشن‌تری نسبت به آینده حرفه‌ای‌تان داشته باشید.

گام بعدی پس از انجام تست استعدادیابی شغلی

پس از انجام تست استعدادیابی شغلی، قدم بعدی بررسی و تفسیر دقیق نتایج است. معمولاً گزارشی کامل به شما ارائه می‌شود که نقاط قوت و ضعف، ویژگی‌های شخصیتی و مشاغل مناسبی که با شما سازگارند را نشان می‌دهد. این گزارش معمولاً شامل فهرستی از شغل‌هایی است که با ویژگی‌های شما همخوانی دارند، به همراه توضیح وظایف آن شغل‌ها، مهارت‌های لازم و محیط کاری معمول آنها. همچنین ممکن است اطلاعاتی درباره سبک کاری مورد علاقه، نحوه‌ی ارتباط برقرار کردن و حوزه‌هایی که می‌توانید در آن‌ها رشد کنید نیز ارائه شود. با دقت در این گزارش و تفکر درباره نتایج، می‌توانید بهتر خود را بشناسید و بفهمید چگونه توانایی‌هایتان را در بازار کار به بهترین شکل به کار گیرید. این اطلاعات به شما کمک می‌کنند تصمیم‌های بهتر و آگاهانه‌تری درباره مسیر شغلی خود بگیرید و راه‌تان را آسان‌تر بیابید.

چگونه تست استعدادیابی شغلی به پیدا کردن شغل ایده‌آل‌تان کمک می‌کند؟

تست‌های استعدادیابی به شما کمک می‌کنند خود را بهتر بشناسید و رضایت بیشتری از مسیر کاری خود داشته باشید. این تست‌ها دقیقاً ویژگی‌ها، توانایی‌ها، علاقه‌ها و ارزش‌های شما را بررسی کرده و تصویری واضح از خودتان ارائه می‌دهند. با این شناخت بهتر، می‌توانید فرصت‌های شغلی‌ای را پیدا کنید که بیشتر با شخصیت و علایق طبیعی شما همخوانی دارند. این به معنی آن است که شغلی که انتخاب می‌کنید، احتمال بیشتری دارد شما را خوشحال و موفق سازد. همچنین تست استعدادیابی ممکن است شما را به مسیرهای شغلی جدید و غیرمنتظره‌ای هدایت کند که پیش‌تر به آن‌ها فکر نکرده بودید. این امر دید شما را نسبت به فرصت‌ها گسترده‌تر می‌کند و گزینه‌هایی را به شما نشان می‌دهد که دقیقاً با مهارت‌ها و آرزوهایتان هماهنگ است.

سوالات پرتکرار درباره تست استعدادیابی شغلی

چگونه می‌توانم استعدادهایم را تقویت کنم؟

استعداد یک ویژگی ثابت و تغییرناپذیر نیست. همانند عضله‌ای است که هر چه بیشتر از آن استفاده کنید، قوی‌تر می‌شود. با تمرین‌های حل مسئله، بازی‌های فکری، تمرین‌های شناختی و حتی تست‌های آنلاین می‌توانید نقاط ضعف‌تان را بشناسید و توانایی‌های خود را افزایش دهید. مهم‌ترین نکته پشتکار و شناخت این است که پیشرفت، مسیر قدم‌به‌قدم است.

چگونه تست استعدادیابی شغلی به من کمک می‌کند؟

این تست‌ها به شما کمک می‌کنند بفهمید چه شغل‌هایی با ویژگی‌ها، توانایی‌ها و ارزش‌های شخصی‌تان هماهنگ است. برخی تست‌ها تنها یک بعد مانند باورها یا اولویت‌های زندگی را بررسی می‌کنند و برخی دیگر چند بعد از جمله مهارت‌ها، نقاط قوت و نگرش شما به کار را می‌سنجند. هدف نهایی همه‌ی آن‌ها ارائه مسیرهای شغلی‌ای است که احتمال موفقیت و رضایت شما در آن‌ها بیشتر است.

محبوب‌ترین تست استعدادیابی چیست؟

یکی از محبوب‌ترین تست‌های استعدادیابی، تست معروف ۱۶ شخصیتی است که بسیاری با آن آشنا هستند. این تست بر اساس مدل مایرز-بریگز (MBTI) طراحی شده و به شما کمک می‌کند تیپ شخصیتی خود را بشناسید. نکته جالب این است که با شناخت تیپ شخصیتی، می‌توانید مسیرهای شغلی مناسب‌تری را بیابید. سادگی در انجام و قابل فهم بودن نتایج، این تست را در میان افراد مختلف بسیار محبوب کرده است.

دقت تست‌های استعدادیابی شغلی چقدر است؟

تست‌های استعدادیابی شغلی معمولاً توسط روان‌شناسان و متخصصان طراحی و بارها آزمایش می‌شوند. بنابراین، نتایج آن‌ها معمولاً قابل اعتماد و کاربردی است. البته هیچ تستی نمی‌تواند صد درصد دقیق باشد یا آینده شغلی شما را تضمین کند، اما اطلاعات مفیدی درباره علایق، توانایی‌ها و اولویت‌های کاری ارائه می‌دهند که می‌تواند به انتخاب درست‌تر کمک کند.

آزمون‌های استعدادیابی شامل چه مواردی می‌شوند؟

این آزمون‌ها معمولاً توانایی‌های شناختی، مهارت‌های حل مسئله، ویژگی‌های شخصیتی و علایق فرد را ارزیابی می‌کنند تا به او کمک کنند بهترین مسیر شغلی را پیدا کند.

مثالی از یک آزمون معتبر در حوزه استعدادیابی چیست؟

یکی از نمونه‌های شناخته شده، آزمون مایرز-بریگز (MBTI) است که با بررسی شخصیت، به افراد کمک می‌کند بفهمند چه شغل‌هایی به روحیات‌شان نزدیک‌تر است.

کلام آخر

در دنیای پرسرعت امروز، شناخت دقیق توانایی‌ها و علایق از همیشه مهم‌تر شده است. تست‌های استعدادیابی شغلی به شما کمک می‌کنند خود را بهتر بشناسید و راهی پیدا کنید که واقعاً به شما می‌آید. چه تازه فارغ‌التحصیل شده باشید، چه در میانه مسیر کاری یا به دنبال تغییر شغل، این تست‌ها می‌توانند راهنمایی مطمئن برای رسیدن به رضایت و موفقیت باشند. با شناخت دقیق توانایی‌ها و علایق‌تان، می‌توانید گام‌های آگاهانه‌تری در مسیر شغلی بردارید و آینده‌ای بسازید که با خواسته‌ها و توانایی‌هایتان همخوانی دارد.

منابع

https://novoresume.com/career-blog/career-aptitude-test#:~:text=Career%20aptitude%20tests%20are%20usually,and%20careers%20paths%20for%20you

https://uk.indeed.com/career-advice/finding-a-job/what-are-aptitude-tests

https://www.investopedia.com/terms/a/aptitude-test.asp

https://www.indeed.com/career-advice/finding-a-job/free-career-aptitude-tests-for-adults

https://careers.iconplc.com/blogs/2024-8/career-aptitude-tests-discovering-your-ideal-career#:~:text=Career%20aptitude%20tests%20typically%20involve,the%20best%2Dsuited%20career%20path