همه ی پدر و مادر ها وقتی فرزندانشان پیر هم شود باز هم برای آن ها بچه ای بیش نیستند. از این رو طبیعیه که پدر و مادر ها نگران فرزندانشان باشند اما بسیاری از پدر و مادر ها فکر می کنند که اگر با فرزندشان خارج از خانه بد رفتاری شود چه گونه مطلع شوند؟ یا به عبارتی صریح تر از کجا بفهمند که کودکشان مورد آزار و اذیت جنسی و جسمی قرار گرفته است؟ برای پاسخ به این سوال ها در ابتدا باید با مفهوم کلی کودک آزاری اشنا شوید. کودک آزاری به هر گونه آسیب جسمی، روانی، سوء استفاده جنسی، بهره کشی و عدم رسیدگی به نیاز های انسانی افرادی می گویند که زیر ۱۸ سال هستند. حتی بسیاری از والدین جسم و روح کودک را تهدید می کند و آسیب هایی به آن می رسانند که ارامش و رفاه کودک را به خطر می اندازند این مورد هم کودک آزاری محسوب می شود. کافیست در ادامه با ما همراه باشید تا به طور کلی با علائم و نشانه های کودک آزاری آشنا شوید.
کودک آزاری چیست؟
آیا می دانید علائم و نشانه های کودک آزاری و ماهیت آن چیست؟ ماهیت کودک آزاری یعنی کودک شامل رفتار هایی قرار می گیرد که توسط افراد دیگر مانند بزرگسالان نسبت به کودک انجام می شوند و در اصل این رفتار ها به سلامت جسمی و سلامت روحی کودک آسیب وارد می کند. همچنین در تعریفی دیگر هر نوع رفتار در انجام کارهایی که سلامت جسمی، روانی و رشد کودک را به خطر می اندازد و تهدید می کند را کودک آزاری می گویند.
از علائم و نشانه های کودک آزاری که در ابتدا در کودک نمایان می شود افسردگی، اختلال شخصیت، ناتوانی در یادگیری، پرخاشگری، احساس گناه، کاهش اعتماد به نفس و … می توان نام برد که در ادامه به طور کلی شما را با علائم و نشانه های کودک آزاری آشنا می کنیم. مسئله کودک آزاری که به آن می پردازیم انواع مختلفی مانند ازار جسمی، ازار لفظی، ازار جسمی و آزار جنسی دارد که هر کدام از آزار های گفته شده به قدری ممکن است به کودک آسیب برساند که شاید باعث مرگ او هم شود.
انواع کودک آزاری
همان طور که تا به اینجا گفته شد کودک آزاری چند نوع دارد کودک آزاری جنسی، کودک آزاری عاطفی و کودک آزاری جسمی که در ادامه نگاهی کوتاه به همه آن ها انداختیم تا بیش از پیش با مسئله کودک آزاری اشنا شوید. انواع کودک آزاری عبارت است از :
کودک آزاری جسمی
- کودک آزاری جسمی :
اگر افراد غریبه یا حتی والدین کار هایی مانند شلاق زدن، هل دادن، لگد زدن، پرت کردن، جراحت جسمی به کودک وارد کردن، حمله فیزیکی، بریدگی، کبودی، شکستگی استخوان و… با کودکانی که زیر ۱۸ سال هستند کنند محکوم به کودک آزاری می باشند.
کودک آزاری عاطفی
- کودک آزاری عاطفی:
در این نوع کودک آزاری افراد بزرگسال یا والدین کارهایی از نظر عاطفی مانند بی توجهی به نیازهای عاطفی کودک، طرد کردن کودک، اعمال خشونت خانوادگی در حضور کودک، تشویق نکردن کودک، خوردن الکل توسط والدین در حضور کودک، استفاده از مواد در حضور کودک و… انجام می دهند که کودک از نظر روحی و روانی آسیب می بیند.
کودک آزاری عاطفی
- کودک آزاری جنسی:
در کودک آزاری جنسی اگر فردی رفتاری هایی مانند لمس کردن، بوسیدن، وادار کردن کودک به دیدن روابط دو فرد بزرگسال، اجبار به برهنه شدن، عکس گرفتن از بدن کودک را تحمیل کند یا شروع به نشان دادن عکس از افراد برهنه به کودک و تحمیل جنسی بر علیه کودک که فاقد تحول شناختی، هیجانی و جسمی می باشد کند کودک آزاری جنسی می گویند.
علائم کودکانی که مورد آزار جنسی قرار گرفته اند
پس از بررسی های فوق نوبت به علائم و نشانه های کودک آزاری می رسد. آیا می دانید علائم و نشانه های کودک آزاری چیست؟ اگر پاسخ این سوال را نمی دانید ما شما را به طور کلی با تمامی علائم و نشانه های کودک آزاری آشنا می کنیم. در ادامه برخی از مهم ترین علائم کودکانی که مورد آزار جسمی، جنسی یا عاطفی قرار گرفته اند را برای شما مطرح کرده ایم اما باید بدانید که همه علائم و نشانه های کودک آزاری به یک باره در کودک ایجاد نمی شود بلکه تنها تعدادی از آن ها در کودک قابل مشاهده است. از طرفی دیگر بهتر است حتما به رفتار های کودکتان دقت کنید و هرگونه تغییر نشانه های جسمی و رفتاری کودک را مد نظر بگیرید. برخی از مهم ترین علائم کودکانی که مورد ازار جنسی قرار گرفته اند عبارت است از :
- بد خلقی، گوشه گیری یا پرخاشگری
- اضطراب
- بازی کردن کمتر و یا کمترخندیدن
- اشکال در خوابیدن
- ناخن جویدن، انگشت مکیدن
- افت تحصیلی
- کابوس شبانه
- رفتارهای غیرعادی
- ترس از لمس
- خشم بی دلیل نسبت به والدین
- ترس از چیزهایی که قبلا نبوده است
- ادرار همراه با خون
- کبودی و تورم ناحیه تناسلی
- تغییر رنگ در لباس زیر
- اشکال در نشستن روی صندلی
علائم کودک آزاری
علائم و نشانه های کودک آزاری را نادیده نگیرید
بعضی از پدر و مادر ها وقتی علائم و نشانه های کودک آزاری را در فرزندشان می بینند شروع به نادیده گرفتن می کنند چون نمی توانند علائم و نشانه های کودک آزاری موجود در فرزندشان را باور کنند یا نمی خواهند با چیزی که اتفاق افتاده است مواجه شوند. حتی در بسیاری از مواقع فردی که شروع به آزار و اذیت کودک کرده در خانواده می باشد و پذیرش این امر از مسئله های قبلی حتی سخت تر می باشد. حتی اوقاتی که مراقب علائم جسمی و تغییرات رفتاری کودک خود هستید که می تواند نشانه ی سوء رفتار باشد، باز هم ممکن است فهمیدن اینکه دقیقا چه اتفاقی برای کودک افتاده دشوار باشد. اما شاید توصیه های بیان شده زیر بتواند به شما در تشخیص این مشکل یا پیشگیری از آن کمک کند :
- به غریزه خود اعتماد کنید
- با کودکتان صحبت کنید
- اعتماد فرزندتان را جلب کنید
- با حرف زدن و بازی کردن به دنبال علائم بگردید
چه گونه کودک آزاری را تشخیص دهیم؟
برای اینکه علائم و نشانه های کودک آزاری را در فرزند خود پیدا کنید ابتدا باید بدانید که چگونه باید با کودک رفتار کنید تا بتوانید علائم و نشانه های کودک آزاری را در او تشخیص دهید. در ادامه برخی از مهم ترین گزینه ها برای تشخیص علائم و نشانه های کودک آزاری را برای شما بیان کرده ایم :
- اعتماد کردن به غریزه خود
از آنجایی که والدین در هر حال حدس و گمان هایی در مورد رفتار فرزندانشان دارند یک کودک می تواند دلایل زیادی برای بد اخلاقی یا حتی پرخاشگری خود داشته باشد. از طرفی دیگر هیچ پدر و مادری در دنیا وجود ندارد که رفتار های فرنزد خود را نشناسند به همین علت در صورت مشاهده علائم و نشانه های کودک آزاری در فرزندتان باید همه موارد را کنار هم بگذارید و بر اساس احساس غریزه تان پیش روید.
- صحبت کردن با کودک
اگر سن فرزندتان جوری است که می تواند به سوالات شما پاسخ دهد می توانید از او سوال های مختلفی مانند امروز اتفاقی برات افتاد که دوست نداشته باشی یا تا حالا توی مهد کودک از کسی ترسیدی؟ بپرسید. در اصل اگر فرزند شما عادت کرده باشد همه اتفاق ها و جریانات اتفاق افتاده در روزش را به شما بگوید چند قدم اول را به راحتی برداشته اید. اما از طرفی دیگر نباید سوال هایی بپرسید که به شکل خیلی مشخص او را بترسانید چون فرزندتان ممکن است از سوالات مضطربانه و زیاد شما پریشان شود در نتیجه حقیقت را به شما نمی گوید.
- جلب اعتماد کودک
شما به عنوان یک پدر و مادر باید سعی کنید در همه موارد با کودکتان ارتباط و پیوندی صمیمی داشته باشید تا همه چیز های خود را برای شما بگوید. در بیشتر مواقع وقتی پای آزار کودک در میان است بچه ها حقیقت را می گویند اما گاهی نیز تمایلی به این کار ندارند چون آنها نمی خواهند آن شخص را به دردسر بیندازند. پس همواره با کودک خود صمیمی باشید تا رازهای دل خود را با شما درمیان بگذارد.
نشانه های کودک آزاری
کودکی که مورد آزار عاطفی قرار گرفته است چه علائمی دارد؟
کودکانی که مورد آزار و اذیت از یک فرد غریبه قرار می گیرند عموما این آزار جسمی یا جنسی نیست بلکه ما یک نوع دیگر کودک آزاری داریم که به آن کودک آزاری عاطفی گفته می شود. کودکی که از لحاظ عاطفی مورد آزار قرار گرفته باشد همانند آزار جسمی یا جنسی علائمی دارد. برخی از مهم ترین علائم و نشانه های کودک آزاری عاطفی عبارت است از :
- تغییر در رفتار: مشکلات رفتاری یا تغییراتی مانند روی گردانی از محبت والدین یا بیش از حد چسبنده و وابسته شدن به آنها را نشان دهد. در حقیقت کودکانی که آزاردیده اند عموما رفتارهایی شدید و افراطی از خود نشان می‌دهند.
- کم حرف شدن : کودک آزاردیده ممکن است تمایل کمتری به حرف زدن نشان دهد یا برقراری ارتباط و حرف زدن را تقریباً به طور کامل متوقف کند.
- رفتار نامتناسب با سن: در این مورد کودک ممکن است به شکل بزرگسالان یا حتی کودک های کوچک تر از خودش رفتار کند.
- درد و وحشت زدگی : کودک ممکن است از سردرد یا دل دردی که علت پزشکی ندارد شکایت کند یا حتی اشتهایش را از دست بدهد. حتی ممکن است رفتارهای وحشت زده مثل دیدن کابوس یا مشکل در خوابیدن از خود نشان دهد.
به چه علائمی در خودتان برای آزار کودک باید توجه کنید
بهترین کسی که در دنیا می تواند از کودک مراقبت کند کسی نیست جز پدر و مادر ها در اصل هیچ پدر و مادری در دنیا نیست که از فرزند خود غفل شود. با همه این موارد بسیاری از کودکانی که مورد آزار قرار گرفته اند و علائم و نشانه های کودک آزاری را دارند به علت غفلت مادر و پدر بوده است. برای مثال والدینی که از مشکلات زندگی کلافه شده اند و در حال مبارزه با آن مشکل هستند ممکن است فرزندانشان را بزنند.
در این میان اگر در مقابل فرزندتان کنترل خود را از دست داده اید سریعا باید جوی آرام در خانه به وجود آورید زیرا در صورت تداوم این امر یا … فرزندتان از خانواده زده می شود و اگر مورد آزار هم قرار بگیرد هیچوقت با شما در میان نمی گذارد. پس اگر هرچه زودتر به مشکل تان رسیدگی کنید برای فرزندتان بهتر است.
[alert style=”warning”]حتما مطالعه کنید
علائم و نشانه های افسردگی در کودکان و نوجوانان چیست؟[/alert]
چطور به کودکی که مورد کودک آزاری قرار گرفته است باید کمک کنیم؟
تا به اینجا متوجه شدید که فهمیدن علائم و نشانه های کودک آزاری کاری سخت و دشوار نیست و تنها باید به رفتار های کودکتان دقت کنید. پس از بررسی علائم و نشانه های کودک آزاری وقتی متوجه شدید فرزندتان قربانی شده ابتدا باید با فرد آزارگر برخورد قانونی کنید. در مرحله باید حتما باید با یک پزشک یا روان شناس در مورد رفتار های کودکتان صحبت کنید. زیرا کودکی که مورد آزار فیزیکی یا جنسی قرار گرفته باشد به مراقبت پزشکی فوری از سوی متخصصی که برای تشخیص این نوع آزارها آموزش دیده است نیاز دارد.
در حقیقت پزشک می تواند سلامت جسمی و عاطفی کودک را ارزیابی کند سپس درمان لازم را انجام دهد و شواهدی را که ممکن است برای تشکیل پرونده در دادگاه لازم باشد جمع آوری کند. همچنین این مورد را حتما فراموش نکنید که هر کودکی به آزار و اذیت واکنش های متفاوتی نشان می دهد و این واکنش به خیلی چیزها از شخصیت کودک گرفته تا نوع آزار ارتباط دارد
جمع بندی نهایی
در جمع بندی نهایی دریافتید که در بسیاری از اوقات آسیب های جنسی توسط افراد نزدیک به کودک تان انجام می شود و دانستید که تنها خودتان باید از فرزندتان مراقبت کنید نه کس دیگری. همچنین دریافتید که پس از مشاهده و بررسی علائم و نشانه های کودک آزاری نباید از کودک آسیب دیده زیاد سوال بپرسید، توضیح بخواهید، کودک را مقصر بدانید و حتما در اولین فرصت باید به متخصص روانشناسی کودک و درمان مراجعه کنید جهت این کار میتوانید با ما تماس بگیرید.
