راهنمای والدین
فرزندپروری چیست؟ اصول فرزندپروری چگونه است؟ مشکلات رفتاری کودکان چگونه شکل میگیرد؟ عوامل این مشکلات چیست؟ برای پاسخ به تمامی این سوالات با ما همراه باشید.
فرزندپروری چیست ؟
فرزندپروری نوعی مداخله است که در آن تکنیک هایی برای تغییر رفتارو مدیریت رفتارکودکان و نوجوانان به والدین آموزش داده میشود.
اصول فرزندپروری چگونه است؟
تمام پدرها و مادرها مایلند فرزندانی موفق، توانمند و در عین حال خوش رفتار داشته باشند.
آنها بسیار تلاش میکنند تا با استفاده از تجربه های شخصی، مشورت با بزرگترها یا متخصصین، و مراجعه به متنهای موجود با دردسرهایی که هنگام مدیریت و پرورش کودکان رخ میدهد مقابله کنند و معمولاً هم در این کار موفق میشوند.با این حال آموزش اصول تغییر رفتار میتواند این موفقیت را افزایش دهد به ویژه برای والدینی که خود با مشکلاتی مواجه هستند یا فرزندشان به راحتی از آنان اطاعت نمیکند. در واقع اصول تغییر رفتار اساس علمی برای مهارتهای فرزندپروری به حساب میآیند.
فرزندپروری مجموعه دانش و مهارتهای تربیت کودکان به روشی ساده و سازنده است، راهی که تواناییها و مهارتهای آنان را رشد دهیم و مشکلات رفتاریشان را اداره کنیم. بنابر این هدف اصلی از تربیت کودکان، بار آوردن افرادی مستقل، توانمند، مسئول، و با اعتماد به نفس است که از رشد اخلاقی و اجتماعی مناسب برخوردار میباشند.
برای بزرگ کردن کودکان، ما به یک نظام انضباطی نیاز داریم که بتوانیم قاطعانه به کار ببریم. با این کار به فرزندانمان میآموزیم مسئولیت رفتارهای خود و پیامد آنها را بپذیرند. به نیازها و عقاید دیگران توجه کنند و یاد بگیرند رفتارها و هیجانهای خودشان را کنترل کنند. اگر رفتار و واکنشهای ما قابل پیشبینی و با ثبات باشد کودکان تکلیف خود را بهتر متوجه میشوند. کودکان راحتتر با انتظارها و محدودیتهای ما کنار میآیند.
«انضباط قاطع» یعنی وقتی کودک رفتار نادرستی انجام میدهد مصمم باشیم، ثبات عمل داشته باشیم، به سرعت در برابر رفتارش پاسخ نشان بدهیم، و به او بیاموزیم بهتر رفتار کند.
والدینی میتوانند مهارتهای فرزندپروری را با موفقیت به کار ببرند که اول به نیازها و سلامت جسمی و روانی خود توجه داشته باشند. مدیریت رفتارهای کودکان روندی طولانی و است که به صبر و تحمل، خوش خلقی، اشتیاق، و خلاقیت نیاز دارد و این همه وقتی ممکن میشود که به سلامت روان خود رسیدگی کنیم و از منابعی که در دسترس داریم بیشترین بهره را بگیریم.
مشکلات رفتاری کودکان چگونه شکل میگیرند؟
علتهای شکل گیری و بروز مشکلات رفتارى کودکان را به سه دسته میتوان تقسیم کرد:
خصوصیات ارثی
خصوصیت مهم ارثی بودن این است که ما نقشی در ایجاد یا شکل گیری آنها نداریم و قادر به تغییر دادن آنها نیز نیستیم. برای مثال برخی از کودکان پرتحرک، بیقرار، عجول، کنجکاو، پرحرف و … هستند، در حالی که گروه دیگری بسیار آرام، منطقی و حرف گوش کن به نظر میرسند.
جامعه
وقتی سن کودک بیشتر میشود و به مهد یا مدرسه میرود. با افراد و موضوعهای جدیدی سر و کار پیدا میکند که میتوانند آثار منفی یا مثبتی بر او داشته باشند. مثل دوستان کودک، رسانه (تلویزیون، رایانه، و اینترنت) و کارکنان و محیط مدرسه. کودکان از دوستان خود الگوبرداری می کنند و شما نمیتوانید مانع این ارتباط شوی. تماشای مداوم تلویزیون و ماهواره به ویژه صحنه های پرخشونت، و بازیهای نامناسب رایانهای باعث کاهش خلاقیت و تعامل کودکان با خانواده و افزایش رفتارهای پرخاشگرانه میشود.
والدین
والدین موفق در الگوهای سازنده فرزندپروری، و آموزش و کاربرد مهارتهای زندگی دانش ومهارت کافی دارند. آشنایی با این مهارتها به والدین کمک میکنند از سلامت جسمی روانـی بهتـری داشته باشند، روابط سازنده ای با خانواده و دیگران برقرار کنند و در زندگی زناشویی موفقتر باشند، کیفیت زندگی خود را بالا ببرند و پـدر و مادرهای شادتر، قویتر و موفقتری باشند.
این مهارتها عبارتند از:
- مهارت حل مسئله
- خوشایندتر کردن
- فضای خانوادگی
- مهارتهای ارتباطی
- دستیابی به صبر
- تحمل غلبه بر فشارهای روحی
اهمیت محیط خانواده
محیط خانواده کودکان بسیاری از رفتارهای خود را در تعامل با محیط میآموزند. در واقع آنها بیشتر از مشاهده رفتار بزرگترها آموزش میگیرند تا از گوش دادن به گفتار آنها. اگر شما به نظم و ترتیب اهمیت میدهید و از کودکتان هم میخواهید منظم باشد، میتوانید منتظر شکل گیری چنین عادتی در وی هم باشید و اگر پرخاشگر و عصبی هستید، نمیتوانید از کودکتان انتظار آرامش داشته باشید.
