امروزه با تعطیل شدن مدارس کودکان در خانه مانده و سرگرمی جز گوشی های هوشمند، تبلت، کنسول های بازی و پلی استیشن ندارند در نتیجه کودکان وقت زیادی را صرف این بازی ها می کنند. در حقیقت زیاده روی و افراط در انجام بازی های کامپیوتری برای سلامت بدن مضر است و باعث اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری می شود.
استفاده صحیح و مناسب از هر چیزی مانند بازی های کامپیوتری نه تنها برای بدن مضر نیست بلکه مفید هم می باشد تنها باید در نحوه استفاده از آن طبق برنامه پیش بروید. برای مثال در یک روز یک ساعت مشخص برای بازی های کامپیوتری در نظر بگیرید و اگر کودک شما به این بازی ها اعتیاد پیدا کرده است کافیست با جوایز و پاداش هایی او را ترغیب کنید تا از کنسول های بازی فاصله بگیرد. در ادامه کافیست با ما همراه باشید تا در این مقاله به طور کلی به نشانه ها و دلیل اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری بپردازیم.
اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری چیست؟
کلمه اعتیاد به طور کلی برای اشاره به وابستگی فیزیولوژیکی مواد مخدر و الکل استفاده می شود اما امروزه از این کلمه در حوزه های دیگری مانند اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری استفاده می شود. عادت های بد یا اعتیاد های رفتاری به دور از مواد شیمیایی تا چند سال پیش در طبقه بندی های رسمی به عنوان اعتیاد به حساب نمی آمد. اما امروزه اعتیاد هایی مانند اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به فضای مجازی، اعتیاد به بازی های کامپیوتری و… به عنوان شکلی جدید از اعتیاد طبقه بندی شده اند.
در این نوع اعتیاد فرد وابستگی زیادی به بازی های کامپیوتری نشان میدهد و بخش زیادی از زمان خود را صرف انجام این بازی ها می کند همچنین با افراط در این عمل دچار عارضه های جسمی و روانی می شود که در ادامه مطلب به برخی از این عوارض می پردازیم.
در حقیقت اماری از کودکان و حتی بزرگسالان به دست آمده که نشان می دهد همگی به نوعی از اعتیاد یعنی اعتیاد به بازی های کامپیوتری دچار شده اند. این امار ها نشان می دهد که حدود ۴۰ درصد کسانی که اعتیاد به بازی های کامپیوتری دارند برای فرار کردن از دنیای واقعی به بازی های کامپیوتری وابسته شده اند. فرار به عنوان مکانسیم مقابله یکی از گزینه های اصلی اعتیاد می باشد یعنی یک فرد برای پناه بردن و فرار کردن از یک چیز به مواد مخدر، قمار، اینترنت یا بازی های کامپیوتری روی می آورد.
اختلال بازی در کودکان
بررسی علمی بیماری اختلال بازی
سازمان بهداشت جهانی اعتیاد کودکان به بازی های کامپوتری و اختلالات روانی ناشی از آن را یک بیماری معرفی کرده است و امروزه این امر به واقعیتی تبدیل شده که همه آن را می دانند. اختلال در بازی های کامپیوتری در واقع یازدهمین مرحله از اختلالات مربوط به الگو های رفتاری است که در اثر بازی های کامپیوتری زیاد کودک دچار اختلال رفتاری و روانی می شود. در نتیجه کودک با درگیر شدن به بازی های کامپیوتری تمام فکر و ذکر او بازی هایش خواهد بود تا حدی که بازی بر تمام کار های دیگرش ارجعیت دارد.
در حقیقت کودک با استفاده از بازی های کامپیوتری از کوچک ترین کار های روزمره خود عقب می ماند. از طرفی دیگر پس از یک دوره اعتیاد ۱۲ ماهه به بازی های کامپیوتری شاهد تغییر الگو های رفتاری در کودک خواهید بود و به راحتی علائم بیماری اختلال به بازی آشکار خواهد شد. سازمان جهانی بهداشت نیز انتظار دارد تا تحقیقات لازم در مورد بیماری اختلال به بازی های کامپیوتری در طول زمان افزایش پیدا کند و راهکار هایی مناسب برای درمان این بیماری در آینده ارائه شود.
علائم فیزیکی و روانی اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری
علائم فیزیکی و روانی اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری طبق تعاریف سازمان بهداشت جهانی حداقل دوازده ماه طول می کشد تا ویژگی هایی در فرد بروز پیدا کند. در ادامه برخی از مهم ترین علائم فیزیکی و روانی اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری را برای شما مطرح کرده ایم :
- سندروم تونل کارپال (نوعی بیماری مربوط به مچ دست)
- میگرن
- اختلال خواب
- کمردرد
- اختلال در غذا خوردن
- عدم توجه به بهداشت شخصی
- ضعیف شدن چشم
- سردرد
- بی اهمیت نشان دادن زمان
- عدم کنترل زمان
- تاثیر منفی بر دیگر بخش های زندگی
- پناه بردن به بازی به هنگام بروز مشکلات
- استفاده نادرست از پول
دلایل اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری
علت معتاد شدن کودکان به بازی های کامپیوتری
در حقیقت مهم ترین علت اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری پر کردن اوقات فراغت می باشد. کودکان با توجه به سن خود درک کافی از بد بودن یا خوب بودن ندارند و از این رو نمی دانند برای پر کردن اوقات فراغت خود چه کاری انجام دهند. بازی های کامپیوتری بهترین و هیجان انگیز ترین روش برای پرکردن اوقات فراغتشان می باشد که با ضرر های این نوع بازی اشنا نیستند.
اگر والدین با استفاده از دیگر بازی ها مانند پازل یا بازی های فکری- معمایی کودک خود را مشغول کنند این کودک وقت خود را به سه بخش یعنی بازی های کامپیوتری، پازل و بازی های فکری- معمایی تقسیم می کند و دیگر اوقات فراغت خود را به یک بازی اختصاص نمی دهند که در اینده با مضرات بسیار زیادی رو به رو شوند. در حقیقت اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری تا حد زیادی به والدین بستگی دارد.
مضرات بازی های کامپیوتری برای کودکان
همان طور که در ابتدای صحبت ها گفته شد استفاده از بازی های کامپیوتری به روش صحیح و در مدت زمان تایین شده نه تنها مضر نیست بلکه مفید هم می باشد. اما با زیاده روی و افراط در بازی کردن با اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری و مضرات آن مواجه خواهیم شد. در این بخش از مقاله به طور کلی مهم ترین مضرات بازی های کامپیوتری را برای شما شرح داده ایم تا به طور کلی با مضرات این بازی اشنا شوید و هر چه زودتر فرزند خود را از دست بازی های کامپیوتری نجات دهید. این مضرات عبارتند از :
- ایجاد مشکلات پوستی
- مشکل در دقت و یادگیری دروس
- مشکلات استخوانی و عضلاتی
- ایجاد رفتار های خشن و پرخاشگرانه
- مشکلات بینایی
- اضافه وزن و چاقی
- سردرد و میگرن
- اختلالاتی در خواب
- کاهش اشتها
- افت تحصیلی
راهنمای والدین برای جلوگیری از اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری
مشخص کردن مرز برای جلوگیری از اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری
همه ما می دانیم که نه تنها کودکان بلکه اکثر بزرگسالان هم بازی های کامپیوتری را دوست دارند و ساعت های طولانی وقت خود را صرف انجام این بازی ها می کنند. همین امر باعث اسیب های جسمی، روحی و اجتماعی بسیاری می شود اما والدین با گذاشتن مقرراتی می توانند از اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری جلوگیری کنند.
با مشخص کردن حد و مرز در حقیقت شما به مرور زمان علاقه ان ها به این نوع از بازی ها را کاهش داده و ان ها را از این بازی ها دور خواهید کرد. ما در این بخش سعی کرده ایم شما را با چند قانون آشنا کنیم تا با پیروی از آن بتوانید فرزندانتان را بدون آنکه نسبت به شما دل سرد شوند، از بازی‌های کامپیوتری دور کنید. این قوانین عبارتند از :
- به او بگویید بعد از درس هایت یا غذا می توانی بازی کنی
- از زمان سنج استفاده کنید
- بعد از تمام شدن ساعت مشخص شده تبلت، موبایل یا کنسول بازی را جمع کنید
- عواقب قانون شکنی را به آن ها بگویید
- پیگیر عواقب قوانین خود باشید
- به مرور زمان بازی را کاهش دهید
- فرزندانتان را در کارهای خانه شریک خود کنید
آسیب های اجتماعی بازی های کامپیوتری
اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری علاوه بر آسیب های جسمی و روحی باعث آسیب اجتماعی در آن ها نیز می شود که در ادامه دو نمونه از مهم ترین آسیب های اجتماعی بازی های کامپیوتری را برای شما به طور کامل و خلاصه بازگو کرده ایم. آسیب های اجتماعی بازی های کامپیوتری عبارتند از :
- متزلزل شدن روابط خانواده : همه ما می دانیم که پیشرفت تکنولوژی باعث دور شدن اعضای خانواده از یکدیگر شده است. به عبارتی دیگر هر یک از افراد خانواده به تماشای تلویزیون، درگیر بودن با رایانه و اینترنت و بازی های رایانه ای کمتر با یکدیگر صحبت می کنند. همین امر باعث سرد شدن روابط بین والدین و فرزندان شده است به طوری که آنان کمتر حوصله یکدیگر را دارند و نتیجه آن کم شدن عاطفه و علاقه در خانواده است.
- منزوی شدن کودکان و نوجوانان : وقتی کودکان به انجام بازی های کامپیوتری مشغول می‌شوند متوجه گذشت زمان نمی شوند و وقتی به خود می آیند که ساعت های زیادی از وقتشان صرف این بازی ها شده است.
علائم وابستگی به کامپیوتر در کودکان
علائم هشداردهنده ی وابستگی به کامپیوتر
در این بخش از مقاله علائم هشدار دهنده ی وابستگی به کامپیوتر را برای شما مطرح کرده ایم. اگر فرزندتان یا حتی خودتان زیاد با کامپیوتر بازی می کنید به طوری که برخی یا همه ی علائم زیر را در خود مشاهده می کنید باید گفت که مشکل از حد قابل کنترل توسط خودتان گذشته و باید به فکر یک راه حل جدی یعنی مراجعه و مشورت با یک پزشک روان شناس باشید. در ادامه برخی از مهم ترین علائم اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتر را برای شما مطرح کردیم :
- صرف وقت زیاد یعنی بیش تر از ۳ ساعت در روز یا این که هر بار نسبت به دفعه ی قبل وقت بیشتری برای بازی اختصاص دهید
- احساس هیجان و سرخوشی زیاد در حین انجام بازی کامپیوتری، احساس بی قراری، تحریک پذیری و افسردگی زمانی که مشغول به بازی نیست
- ناتوانی در دست کشیدن از بازی کردن
- رها کردن فعالیت های ورزشی و اجتماعی تنها برای بازی کردن
- فراموش کردن وظایف تحصیلی یا فعالیت های شغلی
- اختلالات در خواب ناشی از بازی کردن زیاد
- دروغ گفتن به دیگران درباره ی زمانِ صرف شده برای بازی
- بروز خستگی و پرخونی چشم، سردرد، درد ناحیه ی مچ و ساعد، کمر درد
- فراموش کردن بهداشت شخصی یا حتی وعده های غذایی
[alert style=”warning”]پرسشنامه اعتیاد کودکان به بازی های رایانه ای
برای تشخیص اعتیاد بازی های کامپیوتری در فرزندتان فقط کافیست در این تست شرکت کنید[/alert]
روش های درمان اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری
درمان دارویی برای اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری وجود ندارد و این خود والدین هستند که باید با استفاده از روش ها و بازی های مختلف فرزند خود را سرگرم کنند تا ذهن او از بازی های کامپیوتری دور شود. تعدادی از پزشکان در مورد درمان اعتیاد به بازی های کامپیوتری در کودکان سه روش درمانی را مشخص کردند.
- درمان روانی : این درمان شامل آموزش به فرد در مورد رفتار های مرتبط با بازی و اثرات آن بر سلامت روان می باشد.
- درمان معمول : این روش درمانی کمک می‌کند که کودک هویت خود را کشف کرده، اعتماد به نفسش بالا رود و هوش احساسی خود را افزایش دهد.
- درمان درون فردی :در این نوع از درمان کودک یاد می‌گیرد چگونه با کار کردن بر روی مهارت های ارتباطی و اعتماد به نفس خود با دیگران ارتباط برقرار کند.
انجام بازی های فکری و معمایی
انجام بازی های فکری و معمایی برای ترک کودک از بازی های کامپیوتری
استفاده کردن از بازی های فکری و معمایی یکی از بهترین و فوق العاده ترین راه های رشد خلاقیت و نوآوری در کودکان است. زیرا بازی های فکری و معمایی سلول های مغزی را به کار وادار می کند و نرم افزار های بازی نیز می توانند نقش مهمی در این زمینه داشته باشند. حتی بهتر است گاهی اوقات پدر و مادر ها هم در انجام این بازی های فکری و معمایی با کودکان همراه شوند زیرا بازی های دسته جمعی می‌تواند به صمیمیت روابط خانواده و ایجاد رقابت سالم در میانشان کمک کند.
در حقیقت بنیاد خانواده مهم ترین چیزی می باشد که می‌تواند جلوی وقوع اعتیاد به بازی های کامپیوتری و اعتیاد کودکان به بازی های کامپیوتری را بگیرد و از رشد نسلی خشن و پرخاشگر پیشگیری کند. بهترین راه ممکن برای دور کردن کودکان بدون دردسر از بازی های کامپیوتری تنها بازی های فکری و معمایی می باشد زیرا کودکان تنها می خواهند خود را سرگرم کنند و راه درست سرگرم کردن را نمی دانند. در اصل والدین با نشان دادن راه درست می توانند فرزند خود را راهنمایی کنند.
جمع بندی نهایی
در پایان امیدواریم که بتوانید فرزند خود را از طریق راه های مختلف سرگرم کرده و او را از بازی های کامپیوتری دور کنید از طرفی دیگر اگر نتوانستید ذهن فرزند خود را از بازی های کامپیوتری دور کنید کافیست با ما تماس گرفته و مشکل فرزندتان را حل کنید. مرکز مشاوره نوین در حوزه درمان اعتیاد به اینترنت و بازی های کامپیوتری، بهترین درمانگر های کرج را به خدمت گرفته است و با هزینه ای اندک، این مشکل را برای شما عزیزان بر طرف می کند.
برای تشخیص آنلاین و رایگان اعتیاد به بازی های رایانه ای در کودکان فقط کافیست روی دکمه زیر کلیک کنید و در تست اعتیاد به بازی های کامپیوتری در کودکان شرکت کنید.
